تاریخچه جلبک اسپیرولینا

جلبکها به ویژه جلبکهای سبزآبی (اسپیرولینا ) تاریخچه ای 3 میلیارد ساله دارند. زمانی که کره زمین به شدت گرم بود جلبک ها نقش تبدیل co2 به اکسیژن را عهده دار بودند که با ایجاد اکسیژن در اتمسفر چرخه تکامل حیات آغاز شد.

سابقه تولید اسپیرولینا در جهان :

اولین گزارش در خصوص استفاده از جلبک اسپیرولینا ( spirulina) در سال ۱۵۲۱منتشر گردید که ساکنین اطراف دریاچه تکس کو کو (texcoco) مکزیک ا ین جلبک را توسط صافی های مخصوص از آب جدا و خشک نموده از پودرآن کیک های مخصوص تهیه می کردند.

بعد ها گزارش شد که افریقایی های ساکن اطراف دریاچه چاد نیزاز این جلبک به عنوان منبع غذایی برای انسان و دام و همچنین درمان برخی از بیماریها استفاده می کنند .
از سال ۱۹۱۹ توجه دانشمندان به شناسایی ترکیبات و خواص جلبک ها جلب گردید . در سال ۱۹۵۰ کشت جلبک ها در امریکا و ژاپن رایج شد که در این رابطه ویژگی های جلبکی بنام کلرلا (chlorella) مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که این جلبک منبع غنی ازاسید های آمینه ، ویتامین ها و مواد معدنی ضروری برای انسان است .

مد تها این جلبک به عنوان منبع غذایی مورد استفاده قرار میگرفت که هنوز هم در برخی ازکشورها به عنوان مکمل غذایی مصرف آن رایج است.

از انجا که کشت این جلبک با مشکلاتی همراه وهضم آن به دلیل دارا بودن جداره سلولی مشکل ونیز حاوی نوعی آنتی بیوتیک است دانشمندان درصدد یافتن جایگزینی مناسب تر بر آمد ند که منجر به شناسایی و رواج جلبک  اسپیرولینا  گردید.

در سال ۱۹۷۰ اسپیرولینا به عنوان یک جلبک مغذی و بی خطر در ژاپن به ثبت رسید. مصرف این جلبک توسط افرادی که دچار فقر غذایی و سو تغذیه بودند نشان داد که این جلبک می تواند در عرض سه ماه کمبود های غذایی آنها را برطرف نموده و سلامتی را به آنها باز گرداند.

از سال ۱۹۷۷ کشت جلبک اسپیرولینا توسط کمپانی ارت رایز (earthrise) در استخرهای بزرگی در ایالت کالیفرنیا،آغاز گردید که در اثر سیل عظیمی تاسیسات آن آسیب دید .سپس کمپانی مذکور با اشتراک یک شرکت ژاپنی کشت جلبک اسپیرولینا را درایالت کالیفرنیا توسعه داد و حمایت های دولت را برای فروش و مصارف انسانی ان کسب کرد.

در سال ۱۹۹۶ این شرکت با ۱۵۰۰۰۰متر مربع زیر کشت حدود  ۵۰۰تن پودر اسپیرولینا بر داشت می نماید . که علاوه بر تامین نیاز داخلی ان رابه ۴۰ کشور جهان صادر می کند.

دومین واحد تولید اسپیرولینا در بزرگترین جزیره هاوایی در شهر کنا (kona) در زمین های لم یزرع حاصل از آتشفشانی تاسیس گردید نام این واحد تولیدی سیانوتک cyanotech است که با زیر کشت حدود ۱۰۰۰۰۰متر مربع سالانه ۳۰۰تن جلبک اسپیرولینا برداشت می نماید.

رویهم رفته این دو واحد ۵۰ در صد جلبک مصرفی جهان را تامین می نمایند. ۵۰ در صد بقیه از کشور های استرالیا ، چین ،تایلند،هند، تایوان ، میانمار ، کوبا و شیلی تهیه می شود.

امروزه جلبک اسپیرولینا دربیش از۷۰ کشور جهان مصرف غذایی ودارویی دارد .

با وجود این که بیش از سی سال از استفاده این جلبک در دنیا میگذرد و یک منبع غذایی کامل و تجارتی پر سود است در ایران به جز تعداد معدودی از مراکز دانشگاهی که اخیرا به پژوهش در این زمینه پرداخته اند اکثر مردم حتی نام این جلبک مفید را نشنیده اند

• امید است با توجه مسئولین محترم و حمایت از سرمایه گذاران در مناطق مستعد کشت این جلبک مفید رایج گردد .

اکولوژی و زیستگاه :

اسپیرولینا در همه جا از جمله خاکهای مرطوب، آب شور، لب شور، شیرین و … یافت می شود.استخرهای آب شیرین و دریاچه هایی که قلیایی تر هستند ودارای پی اچ ۸تا ۱۱می باشندمناسب تر ازدریاچه های با pHمعمولی هستند.
توانایی اسپیرولینا برای رشد در محیطهای قلیایی و گرم بسیار زیاد است به همین دلیل موجودات آلوده کننده نمی توانند در این محیط رشد کنند.بهمین خاطر است اسپیرولینا جز تمیزترین و استریل ترین غذاهای طبیعی می باشد 

چرا اسپیرولینا سوپر فود Super food   (غذای عالی) نامیده می شود؟

  در مقایسه با سایر گیاهان و دانه های خوراکی اسپیرولینا دارای عالی ترین ترکیب و مقدار مواد غذایی لازم برای تغذیه است.
پروتئین آن:
۱۵ تا ۲۰ درصد بیشتر از گوشت  – ۳۵در صد بیشتر از سویا و۱۲در صد بیشتر از تخم مرغ است
چون حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری است پروتئین آن از کیفیت بالایی برخورداربوده و حدود ۹۰ در صد آن قابل هضم و جذب است.
همانطور که اشاره شد این جلبک منبع غنی از بتاکاروتن ، ویتامین های B1  ،B2،B6 ،B12 ،E ،D و C اسید گامالینولئیک، بیوتین ، اینوزیتول وغیره می باشد .
مهمترین مواد معدنی این جلبک عبارتنداز آهن ، کلسیم ، فسفر ،پتاسیم و منیزیم .
قابلیت جذب آهن اسپیرولینا بسیار بالاست و میتواند برای درمان کم خونی ها مورد استفاده قرار گیرد.
منبعی غنی از اسید های چرب ضروری به ویژه اسید گامالینولئیک است که برای تقویت سیستم ایمنی بدن مفید  میباشد.
پودر خشک اسپیرولینا حاوی ۶۰ تا ۷۰ درصد پروتئین ،۱۵ تا ۲۵در صد کربو هیدرات ،۷ تا ۱۳ درصد مواد معدنی ، ۶ تا ۸در صد چربی و ۳ تا ۷ در صد رطوبت است .
بتاکاروتن  این جلبک ده برابر بتاکاروتن موجود در هویج است و لذا میتواند منبع خوبی برای تهیه ویتامین A باشد.