دما در پرورش ماهیان خوراکی
ماهی ها چون خونسرد هستند در یک محدوده دمایی مشخص قادر به رشد می باشند . دما خارج از این محدوده و یا تغییرات سریع درجه حرارت در داخل این محدوده، شرایط محیطی کشنده یا استرس زا را برای ماهی ها ایجاد می کند . بنابراین در ثبات دمایی با دقت لازم را انجام داد .
نکته :
با افزایش درجه دمای آب، سمیت هر ماده آلاینده محلول در آب افزایش می یابد. در نتیجه رشد و تهاجم عوامل بیماری زای ماهیان نیز بیشتر می گردد. افزایش دما ، سبب کاهش غلظت اکسیژن محلول آب شده و با افزایش دمای بدن، میزان مصرف اکسیژن نیز افزایش می یابد که به دنبال آن سوخت و ساز بدن ماهی ها نیز افزایش می یابد. سرد کردن آب، باعث کاهش درجه حرارت بدن، کند شدن پاسخ ایمنی و کاهش میزان تغذیه، فعالیت و رشد می گردد.
حداکثر و حداقل دما که ماهیان قادر به تحمل آن هستند نیز به صورت ژنتیکی تعیین می شود ، هرچند عوامل جانبی دیگر مانند طول مدت زمان لازم برای سازگاری ماهی ، میزان اکسیژن و نوع یون های محلول در آب نیز در این میان مؤثرند . محدوده دمایی پرورش در سه ماهی پرورشی به شرح زیر است :
لازم به ذکر است در این محدوده ، بهترین دما را باید انتخاب کرد . که در رشد و سلامت ماهی مشکل ایجاد نشود . تمامی دماهای این محدود به این معنا نیست که خوب است . بلکه دمایی است که ماهی میتواند زیست کند .
حداکثر و حداقل دما برای ماهی قزل آلای رنگین کمان در محدوده 0 الی 26 درجه
برای کپور 0 الی 30 درجه و گونه های تیلاپیا 10 الی 38 درجه سانتی گراد متفاوت می باشد.
در صورتی که اختلاف درجه حرارت بیشتر از 10 درجه سانتی گراد باشد، باید به ماهی اجازه داد تا در طی یک دوره زمانی 2 ساعته یا بیشتر، با آب گرم تر یا سردتر سازش یابد.
واما بهترین محدوده درجه حرارت در بین محدوده دمایی فوق به شرح زیر است :
در پرورش قزل آلا بین 12 الی 16 درجه سانتی گراد است که هر چه درجه حرارت افزایش یابد، ماهی رشد سریع تری خواهد داشت . به طور مثال درجه حرارت 13 درجه سانتی گراد نسبت به 12 درجه سانتی گراد بهتر است . در آب هایی که دمایی کمتر از 12 درجه سانتی گراد دارند می توان در آن ماهی قزل آلا پرورش دارد ولی دوره بهره برداری طولانی تر می شود
بهترین محدوده پرورش برای ماهی کپور 18 الی 25 درجه می باشد
بهترین محدوده تیلاپیا 27 الی 30 می باشد
نکته :
در درجه حرارت زیر 10 درجه سانتی گراد برای ماهیان گرمابی، میزان تغذیه کاهش می یابد، همچنین در دماهای بالاتر از 18 درجه سانتی گراد برای ماهیان سردابی مانند قزل آلا مشکلات کمبود اکسیژن پدید می آید.