کاشت سبزی روکولا

کاشت گیاه روکولا

گیاه روکولا در زبان فارسی با نام‌های راکت، شابانک، منداب، جرجیر، کک کوچ و کحکیز شناخته میشه و نام لاتینش  آروگولا Arugula و روکولا (Rucloa) هستش

عملکرد این سبزی به طو میانگین درکشت‌های گلخانه ای ۲۰ تن در هکتار برگ هستش.

وبا مدیریت بهتر در کاشت این سبزی میشه عملکرد بیشتری رو داشت

باتوجه به جدید بودن این سبزی در بازارهای داخلی، قیمت مناسبی داره و میشه از ناحیه صادرات این گیاه ، ارز خوبی رو وارد کشور کرد 

این سبزی جز سبزیجات لوکس قلمداد میشه  و قیمتش در بازار ایران، به ازای هر بسته 100 گرمی بین ۳۲ تا ۶۰ هزار تومانه

این سبزی از خانواده کلم هستش و رشد خوبی داره و حدود 30 روز پس از کشت میتونید برداشت و مصرف کنید

از لحاظ طعم هم ، طعم تندی داره . تمام قسمتهای این سبزی ساقه ،برگ و دونه اش خورده میشه و در برخی از کشورها به عنوان عنصر اصلی سالاد استفاه میشه

سرشار از ویتامین C و پتاسیم است. به عنوان یک گیاه خوراکی و محبوب در ایتالیا از روم باستان تاکنون کشت میشه.

 و در روم باستان به عنوان یک گیاه محرک جنسی شناخته و مصرف می شده .  به همین دلیل در قرون وسطی پرورش این گیاه در صومعه‌ها ممنوع کرده بودند

کاشت روکولا

بعدها کاشت این گیاه با فرمان امپراطور مقدس روم در سال 802 میلادی در باغ و گلدان آزاد شد.

روکولا   گیاهی علفی و یک‌ساله هستش که ارتفاعش بین 20 تا 100 سانته

ریشه راست و باریکی داره ، دوکی شکل با تعدادی ریشه ثانویه ، ساقه اش منشعب و برگ‌ها مرکب داره.

. گل‌های این گیاه اگرچه دوجنسی هستند ولی خودنابارورند و باید توسط حشرات دگر گرده‌افشانی شوند. روکولا گیاهی روز بلند و در روزهای بلند به گل می‌رود. زمان گلدهی روکولا از نیمه اردیبهشت تا خرداد است و از خرداد تا تیر قابل برداشت هستند.

کاشت روکولا از طریق بذر و به روش مستقیم انجام میشه

. کشت مستقیم روشی مناسب است که گیاه در محل اصلی خود قرار می‌گیرد و کشت‌های تجاری اغلب از این روش استفاده می‌شه.

بذر گیاه روکولا را می‌توان ابتدا به نشا تبدیل کرد و سپس به محل اصلی کاشت انتقال داد، در این حالت تلفات بذر کمتر بوده و اکثر بذرها سبز می‌شوند. بذر روکولا را می‌توان یک تا دو هفته قبل از وقوع آخرین سرمای زمستانه کاشت. کاشت بذرها را می‌توان چهار تا شش هفته قبل از آخرین سرما در خزانه یا گلخانه نیز شروع کرد.

 روکولا در دماهای خنک بهترین رشد رو داره  اما در اثر سرما شدید میتونه صدمه ببینه؛ بنابراین اگر یخبندان پیش رو داشته بهتره گیاه رو بپوشونید تا مشکلی برای گیاه پیش نیاد

 به این صورت که بذرها را روی زمین پاشید و با اندکی خاک روی آن را پوشاند. خاک باید تا زمان جوانه‌زنی مرطوب نگه داشته شود. بذرها معمولا طی ۳تا ۱۰روز جوانه می‌زنند.

استفاده از بذرهای تیمار شده با قارچکش توصیه می‌شود اما اگر بذرهای خریداری شده بدون قارچکش هستند، بهتر است با قارچکش مناسبی آغشته بشه تا مشکل بیماری‌های قارچی بعد از کاشت پیش نیاید.

بذرها در عمق 0.4 تا 0.8 سانتی‌متری باید کاشته بشن و روش ی لایه نازک خاک بریزید و آبیاری مناسب انجام بدید تا جوانه بزنه .

 برای کاشت بذر روکولا بهتر است آن‌ها را در فواصل 2 تا 5 سانتی‌متر از هم کاشت. برای کاشت بذر روکولا در زمین یا باغچه میتوان به‌صورت دست پاش بذرها را بر روی زمین پاشید و با شنکش به‌صورت ملایم خاک را زیر و رو کرد تا بذرها به زیر خاک بروند، سپس با آب ملایم به نحوی که بذرها شسته نشود آبیاری کرد. روش دیگر برای کشت در زمین و باغچه، کشت به صورت ردیفی است، در این روش ردیف‌هایی به فاصله‌ی ۱۰تا ۱5سانتی‌متر در نظر می‌گیرند و بذرها را با فواصل ۳تا 5 سانتی‌متر از هم می‌کارند. دمای مطلوب جوانه‌زنی برای این بذر ۱8تا 25 درجه است.

شرایط کشت

روکولا محصول فصل خنک است.   روکولا در زمستان بهترین رشد را داره و در دمای بالا گلدهی میکنه .

 روکولا خاکی نسبتا سبک (شنی، ماسه‌ای_ لومی) و با زهکش مناسب و اسیدیته خاک بین 6 تا 8 علاقه داره . گیاه روکولا در آفتاب کامل و در خاکی غنی خوب رشد می‌کند. گیاهان می‌توانند سایه آفتاب را، به ویژه در دمای کمی بالا تحمل کنند. به سرما و یخبندان مقاوم است و بهترین دمای رشد این گیاه ۱6تا ۱8درجه است.

در ایالت آریزونا امریکا، گیاه روکولا در پاییز، زمستان و بهار کشت می‌شود. کاشت معمولا از اواخر مهرماه (اواسط ماه اکتبر) آغاز می‌شود و تا اواخر بهمن ماه (اواسط فوریه) ادامه داره. در طول فصل رشد روکولا، دما ممکن است از یک درجه زیر صفر ( 1-درجه) تا 32درجه . دمای گرم طولانی مدت باعث گلدهی میشه اما باعث میشه برگ‌ها طعم ناخوشایندی پیدا کنند. گرمای بیش از 35 درجه گیاه را به گل می‌برد و باعث کمی تلخ‌شدن برگ‌ها و البته بالارفتن طعم آن می‌شود.  

روکولا برای رشد مطلوب به یک منبع آب یکنواخت نیاز داره. آبیاری مکرر به‌دلیل ریشه‌های کم‌عمق آن بهتر است. در مجموع توصیه می‌شود 20 تا 30 سانتی‌متر آب بسته به تغییرات فصلی، نوع رقم و تاریخ کاشت برای کشت پیش‌بینی شود. روش‌های آبیاری می‌تواند متناسب با میزان آب در دسترس و تجهیزات کافی، به‌صورت آبیاری تحت فشار بارانی، قطره‌ای و شیاری انجام شود

 کوددهی روکولا

روکولا جز سبزیهای برگی است بنابراین کوددهی با نیتروژن از اهمیت خاصی برخوردار است.

  استفاده از نیتروژن در روکولا در حدود40 کیلوگرم در هکتار در هنگام کاشت و90-150 کیلوگرم در هکتار به‌صورت سرک توصیه میشه

. روکولا چون یک سبزی برگی است قاعدتا پتانسیل ذخیره نیترات در دمبرگ را داراست بنابراین، باید این مسئله مدنظر قرار گیرد و کودهای نیتروژنه با احتیاط مصرف شود.   .

روکولا به میزان 115 تا 160 کیلوگرم در هکتار فسفر به شکل P2O5  نیاز دارد که در هنگام کاشت بذر یا نشا اضافه شود ترجیحا در حاشیه 5 سانتی‌متری کنار بذرها و 5 سانتی‌متری زیر دانه یا ریشه گیاه باشد.

پتاسیم مورد نیاز روکوال60 تا 160 کیلوگرم پتاسیم به شکل K2O  پیشنهاد شده است که قبل از کاشت به خاک اضافه می‌شود.  گوگرد نیز از ضروریات تغذیه‌ای روکولا است و به میزان 20-30  کیلوگرم در هکتار نیاز این گیاه است که قبل از کاشت به خاک اضافه می‌شود.

برداشت محصول

روکولا به‌طورکلی 6-7 هفته پس از بذرکاری در مزرعه آماده برداشت میشه.

 برداشت با دست انجام میشه، روکولا را همانند اسفناج برداشت و در کارتن بسته‌بندی می‌کنند.

 در حالت ایده‌آل، روکولا دارای برگ‌های سبز تیره، تا حدی صاف و طعمی تند است. تاخیر در بسته بندی باعث زرد شدن سبزی خواهدشد . برش مداوم برگ‌های جوان تولید بیشتر برگ را تحریک می‌کند. اگر محصول بیش از حد رسیده شود، محصول قابل فروش نیست.

برداشت در سطح وسیع، نیاز به ابزار برش دارد و معمولا با دروگرهای دستی این کار انجام می‌شود. برای ادامه رشد و برداشت مجدد بهتر است رأس رویشی گیاه یا مرکز گیاه آسیب نبیند. سبزی رشد مجدد  داره، یعنی هنگام برداشت نباید سبزی‌ها را از ریشه درآورد بلکه تنها سربرداری شود تا بعد از مدتی امکان برداشت مجدد باشد.

توصیه می‌شود برداشت محصول در عصر هنگامی‌که از شدت گرمی هوا کاسته شده، انجام گیرد.

چیدن سبزی‌ها در هنگام ظهر و تابش آفتاب موجب پژمردگی آن‌ها می‌شود. چیدن روکولا در عصر نیز از برداشت در زمان مرطوب جلوگیری می‌کند و به کاهش برگ‌های آغشته به باکتری‌های بیماری‌زا کمک می‌کند. پس از چیدن، بهتر است به نحوی رطوبت روی برگ‌ها حذف شود که این کار می‌تواند با قراردادن برگ‌ها روی حوله‌های کاغذی یا پهن‌کردن آن‌ها در محیط خشک بدون پلاسیده شدن آن‌ها انجام شود و سپس درون کیسه‌های نایلونی قرار گیرند. این روکولاهای کیسه‌ای تا 10 روز در یخچال قابل نگهداری هستند. البته باید دقت داشت که برخی از عطر و طعم‌ها ممکن است بعد از 5-6 روز از بین بروند.

برداشت گیاه روکولا در آریزونای امریکا از اواخر آبان ماه (اواسط ماه نوامبر) آغاز می‌شود و معمولا تا نیمه فروردین (اوایل آوریل) به پایان می‌رسد. محصول روکولا را می‌توان به‌صورت دستی یا مکانیکی برداشت کرد. در طی یک فصل رشد، بعضی از پرورش‌دهندگان دو یا سه بار بوته‌های روکولا را کفبر می‌کنند و اجازه می‌دهند چندین بار برداشت شود. بعضی اوقات اجازه می‌دهند گیاهان در سومین مرحله رشدی کمی بزرگتر شوند. چین‌های دوم و سوم روکولا ممکن است شکل، رنگ و طعم برگ‌ها را تغییر دهد و بنابراین محصول معمولا فقط یکبار برداشت می‌شود. روکولا که برای بازار تازه خوری برداشت می‌شود، به صورت دسته‌ای (باف‌های) بسته شده و در کارتن‌هایی در مزرعه بسته‌بندی میشود. روکولا برای بازار فرآوری در ظروف فله‌ای بسته‌بندی می‌شود. در بسته‌بندی سبزی‌های آماده مصرف، روکولا سه بار شسته، خرد شده و در کیسه‌های مخصوص سالاد بسته بندی می‌شود. روکولا همچنین ممکن است با سایر سبزی‌های برگدار بسته‌بندی و به‌فروش برسد.

سبزیجات برگی بسیار فاسد شدنی هستند و باید در بسته بندی‌های مناسب و ظریف بسته‌بندی شوند و به‌سرعت در بازار عرضه شوند. برای جلوگیری از فساد سبزی، بهتر است سریع خنک شود. خنک‌کردن با آب یا در خلا در این مورد توصیه می‌شود. لازم است محصول برداشت شده در برابر پلاسیدگی و گرم شدن محافظت شود بدین منظور میتوان به صورت موقت در دمای صفر تا یک درجه سلسیوس و رطوبت نسبی 90-95 درصد نگه داشته شود.